Wat is budgetadvies?

Budgetadvies is het geven van advies op financieel gebied en is de eerste voorziening die aangesproken dient te worden. Door het geven van advies wordt geprobeerd om te voorkomen dat er onnodig een beroep gedaan wordt op de producten stabilisatie, betalingsregelingen, herfinanciering, schuldregeling, budgetbeheer of duurzame financiële dienstverlening. Deze producten worden aangeboden door leden van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK). Het doel van budgetadvies is dat de klant zelfstandig zijn financiën kan beheren op de lange termijn. Ook klanten die nog geen problemen hebben kunnen gebruik maken van budgetadvies (NVVK, 2015).

Wat houdt het in?

Budgetadvies is bedoeld om de zelfstandigheid van de klant te behouden en te bevorderen. De vraag, behoefte en mogelijkheden van de klant staan centraal en het is van belang om hier in het advies op aan te sluiten (NVVK, 2015).

Het budgetadvies doorloopt drie fases.

1. Inventarisatiefase
2. Beoordelingsfase
3. Adviesfase

In de inventarisatiefase wordt de hulpvraag en alle benodigde gegevens van de klant geïnventariseerd. Alle inkomsten en uitgaven worden in kaart gebracht en hiervan wordt een overzicht gemaakt. Indien er sprake is van schulden worden deze ook geïnventariseerd.

De beoordelingsfase is de fase waarin alle gegevens uit de eerste fase worden gecontroleerd op juistheid en volledigheid.

In de adviesfase wordt er advies gegeven over de mogelijkheden die de klant heeft om zijn budget in balans te krijgen. Dit kan bijvoorbeeld door de klant te wijzen op inkomensaanvullende regelingen of bespaartips (Nibud, g.d.).

Het soort advies dat bijvoorbeeld gegeven kan worden is:

• Het geven van advies over het ordenen van de administratie ten behoeve van de huishoudfinanciën en het bijhouden van dagelijkse uitgaven;
• het geven van algemene informatie en advies over de wijze waarop de klant kan onderhandelen met schuldeisers over afbetaling van de schulden;
• het maken van een overzicht van de eigen inkomsten en uitgaven (gemiddelde maandbegroting en jaarbegroting), met speciale aandacht voor reserveringsuitgaven;
• het geven van advies over het regelen van betalingen, bijvoorbeeld automatisch of gespreid;
• het geven van advies over het vergroten van het inkomen door gebruik te maken van financiële regelingen en voorzieningen en door verwerving van werk;
• het geven van geld besparende tips;
• het omgaan met betalingsachterstanden;
• het geven van Informatie en advies over het gebruik van - al dan niet gratis beschikbare hulpmiddelen, zoals www.zelfjeschuldenregelen.nl;
• onder informatie en advies wordt ook verstaan het doorverwijzen naar derden.

Derden zijn hulp- en dienstverleners met expertise op terreinen die de achterliggende problematiek bij klanten kunnen oplossen, anders dan de financiële problematiek.

Gedurende het budgetadviesgesprek kan worden besloten dat hulpverlening door middel van een schuldregeling, herfinanciering of een betalingsregeling noodzakelijk is. In dit geval kan er worden doorverwezen naar schuddienstverlening of kan er een traject intake worden opgestart (NVVK, 2015).

Door wie wordt het gegeven?

In principe kan iedereen budgetadvies geven. Beroepsmatig zal budgetadvies gegeven worden door medewerkers van de afdeling schulddienstverlening of budgetcoaches met een opleiding tot budgetcoach. Om effectief en professioneel budgetadvies te verlenen moet de professional beschikken over de volgende competenties:

• Beheersing van motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht coachen
• Empatisch vermogen, kan confronteren, luisteren en initiëren
• Om kunnen gaan met een grote klantdiversiteit
• Resultaatgericht aansluiten op de hulpvraag van de klant
• Het verantwoordelijkheidsgevoel aanspreken bij de klant
• Oog voor mogelijkheden en onmogelijkheden
• Oplossingsgericht
• Kennis van relevante wetgeving, sociale kaart, inkomensondersteunende regelingen en het traject schulddienstverlening (Jungmann, Calkoen, Hartogh, Hartogh, & Wesdorp, 2014).

Waarom de inzet van budgetadvies bij twee maanden achterstand?

De keuze om huurders op te roepen met twee maanden achterstand is gemaakt om te voorkomen dat er (onnodig) ingegrepen wordt op incidentele achterstanden. Wanneer er een achterstand van twee maanden ontstaat nemen de achterstanden een meer continue vorm aan en zijn ze minder snel in te lopen door de huurder (Ommeren, Ruig, & Coenen, 2014). Vanaf drie maanden huurachterstand mag het proces om vonnis te halen worden ingezet en kan de achterstand verhoogd worden met kosten (Schuldinfo, g.d.). Het is zaak deze kosten voor te blijven door tijdig in te grijpen. Wanneer een problematische schuld verminderd of voorkomen kan worden, zal dit de maatschappij ook minder geld kosten (Sweers, 2014). Stam geeft aan dat de beste timing om een huisbezoek te plannen na drie maanden achterstand is. Doordat er dan deurwaarderskosten kunnen komen zien mensen sneller in dat ze hulp nodig hebben. Hiermee wordt voorkomen dat de mensen die zelf hun problemen nog op kunnen lossen benaderd worden. Stam geeft wel aan dat het eerste contact bij twee maanden achterstand plaats moet vinden (Stam, 2008). Bij meerdere gemeenten o.a. Amsterdam, Rotterdam en Breda wordt preventie ingezet bij twee maanden huurachterstand (Wewerinke, Dries, & Wolf, 2015) (Gemeente Breda, 2014). De ervaring van een achterstand is per situatie en persoon verschillend. De goede timing voor het bieden van ondersteuning bestaat niet, het blijft tenslotte maatwerk (Wewerinke, Dries, & Wolf, 2015).