Het project is ontstaan vanuit het signaal dat mensen die zich aanmelden bij schulddienstverlening in de meeste gevallen een huurachterstand hebben. Dit zijn vaak huurachterstanden van enkele maanden. Deze achterstanden zijn in de meeste gevallen zonder financiële ondersteuning of schulddienstverlening, niet meer in te lopen voor huurders. Hieruit is de volgende hoofdvraag ontstaan: kan budgetadvies bij twee maanden huurachterstand, als service vanuit een woningcorporatie, een bijdrage leveren aan het verminderen of voorkomen van problematische schuldsituaties.

De gedachte van dit project is gebaseerd op vroegsignalering. Vroegsignalering binnen de schuldhulpverlening is het in een zo vroeg mogelijk stadium in beeld brengen van mensen met financiële problemen om vroegtijdige hulpverlening mogelijk te maken door gebruik te maken van daadwerkelijke signalen en outreachende hulpverlening (Fleuren & Kuiper, 2015).

De keuze om huurders op te roepen met twee maanden achterstand is gemaakt om te voorkomen dat er (onnodig) ingegrepen wordt op incidentele achterstanden. Wanneer er een achterstand van twee maanden ontstaat nemen de achterstanden een meer continue vorm aan en zijn ze minder snel in te lopen door de huurder. Vanaf drie maanden huurachterstand mag een vonnis tot huisuitzetting worden aangetekend en kan de achterstand verhoogd worden met kosten (Schuldinfo, g.d.). Het is zaak deze kosten voor te blijven door tijdig in te grijpen. Dit levert een lagere schuldpositie voor de huurder op, maar ook minder kosten voor de schuldeiser. Wanneer een problematische schuld verminderd of voorkomen kan worden, zal dit de maatschappij ook minder geld kosten (Sweers, 2014).

Het is een veelomvattend probleem, waarin belangen spelen op meerdere niveaus.

Om tot een antwoord te komen op bovenstaande vraag zijn de volgende deelvragen en onderzoeksvragen opgesteld. Deze vragen zullen op hun beurt worden beantwoord door middel van gesprekken, vragenlijsten en literatuuronderzoek:

• Welke groep huurders ervaren de meeste problemen met het betalen van de maandelijkse huurtermijn?
  • Waarom hebben zij moeite met het betalen van de maandelijkse huurtermijn?
  • Hebben zij naast de huur ook andere betalingsachterstanden?
• Wat is budgetadvies?
  • Wat houdt het in?
  • Door wie wordt het gegeven?
  • Waarom de inzet van budgetadvies bij twee maanden achterstand?
• Wat zijn problematische schulden?
  • Kunnen problematische schulden door de inzet van preventieve interventies en vroegsignalering afnemen?
  • Welke preventieve interventies en vroegsignaleringsmethoden zijn werkzaam?
  • Wat zijn de gevolgen van problematische schulden op micro, meso en macro niveau.
• Heeft de betreffende huurder behoefte aan budgetadvies?
• Wat zijn de ervaringen van huurders die budgetadvies of budget coaching hebben ontvangen?

Het doel van het onderzoek is het schrijven van een adviesrapport over de werkzaamheid van budgetadvies op het verminderen of voorkomen van problematische schulden.

In het theoretisch kader wordt er ingegaan op het gedragsaspect van schulden en motiverende gespreksvoering. Deze onderwerpen leggen de basis voor het onderzoek.